مس نام یک عنصر جدول تناوبی با نماد شیمیایی Cu (برگرفته از واژهٔ لاتین cuprum) می باشد، عدد اتمی فلز مس ۲۹ است. مس فلزی با ویژگی‌های شکل‌پذیری و رسانایی گرمایی و الکتریکی بالا می باشد. مس خالص، نرم و چکش خوار می باشد.
هزاران سال است که از مس و آلیاژهایش استفاده می‌شود. این فلز در دوران روم باستان، از معدن‌های مس در قبرس بهره‌برداری می‌شد ریشهٔ نام لاتین مس از واژهٔ сyprium به معنی فلز قبرس (metal of Cyprus) اقتباس شده است که بعدها کوتاه شده و به شکل cuprum درآمده است. ترکیب‌های مس معمولاً به شکل نمک‌های مس (II) دیده می‌شوند، رنگ آبی یا سبز کانی‌هایی مانند آزوریت و فیروزه که از گذشته به عنوان گوهر دانسته می‌شدند ناشی از همین فلز است. از مس در معماری ساختمانی و هنرهای تزئینی هم بهره برده می‌شود.
ویژگی‌های مس
“مس”،” نقره”و” طلا “در گروه ۱۱ جدول تناوبی عناصر قرار دارند لذا برخی ویژگی های مشترک را از خود نشان می‌دهند. همهٔ این عنصرها پس از یک لایه الکترونی d دارای یک الکترون در اوربیتال sاند. ویژگی مشترک همهٔ این عنصرها، چکش خواری و رسانایی الکتریکی بالا است. لایهٔ الکترونی d که پر از الکترون است چندان در واکنش‌های میان اتمی وارد نمی‌شود بلکه پیوند فلزی از طریق الکترون اوربیتال s صورت می‌گیرد. برخلاف فلزهایی که دارای لایهٔ d نیمه پر هستند، پیوند فلزی در مس دارای ویژگی‌های پیوند کووالانسی نیست و نسبتاً ضعیف است. این مطلب دلیل سختی پایین و شکل‌پذیری بالای یک تک بلور مس است.
طریقه تولید مس
استخراج مس معمولاً به ۲ روش صورت می‌گیره:
پیرو متالوژی (احیا فلزات دردمای بالا): وقتی ترکیبات سولفیدی داشته باشیم از روش‌های پیرومتالوژی استفاده می‌کنیم.
هیدرومتالوژی (واکنش‌هایی که در محلول‌ها اتفاق می‌افتد): وقتی ترکیبات اکسیدی داشته باشیم از روش‌های هیدرومتالوژی استفاده می‌کنیم.
کاربرد های مس
برای کاربرد مس می توان موارد زیر را مطرح کرد:
- سیم های مسی
- لوله های مسی
- قلمزنی قلمزنی
- دستگیره‌های درب و سایر وسایل منزل
- مجسمه‌سازی. مثلاً” مجسمه آزادی شامل ۱۷۹۰۰۰ پوند مس می‌باشد.[۱۰]
- آهنرباهای الکتریکی.
- موتورها، مخصوص موتورهای الکترومغناطیسی.
- لامپ‌های خلاء، لامپ‌های پرتوی کاتدی و مگنترون‌های اجاق‌های مایکرو ویو.
- در وسایل آشپزی، از جمله ماهی تابه که در مسگری ساخته می‌شوند.
- وسایل موسیقی، بخصوص سازهای بادی.
- به عنوان یک بیواستاتیک در بیمارستانها و پوشاندن قسمت‌های مختلف کشتی برای حفاظت در برابر بارناکل‌ها و ماسل‌ها.
- ترکیباتی مانند محلول فلینگ که در شیمی کاربرد دارد.
خاصیت سطح ضد میکروبی مس
ظهور مقاومت میکروبها در برابر آنتی‌بیوتیکها جان میلیون ها انسان را تهدید می‌کند. پس از آزمایش‌های کلینیکی و آزمایشگاهی بسیار در کشورهای مختلف جهان، ثابت شد که بسیاری از میکروارگانیسمهای مقاوم به آنتی‌بیوتیک، روی سطوح مسی کشته می‌شوند.
در سال ۲۰۰۸ سطح مس به عنوان اولین ماده جامد ضد میکروبی؛ قارچ کش، باکتری کش و نابودکننده ویروس، توسط آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا (آژانس حفاظت محیط زیست ایالات متحده آمریکا) به ثبت رسید.
کارکردهای مس در بدن انسان
مس به فرایند سوخت و ساز بدن کمک می‌کند، سلول‌های مغزی با کمبود مس در انجام کارهای خود ناتوانند یا بسیار ضعیف عمل می‌کنند، مس باعث کمک در جذب و استفاده آهن در بدن می‌شود. مس یکی از مواد اولیه بسیاری از آنزیم‌های حیاتی بدن است. مس یک آنتی‌اکسیدان است و رادیکال‌های آزاد را نابود می‌کند که این به بدن کمک می‌کند تا با رادیکال‌های آزاد و آسیب‌های آن‌ها مانند پیری زودرس، سرطان، تخریب سلول‌های بدن و غیره مقابله کند. مس توسط سلول‌های انسان از جمله سلول‌های مغزی مورد استفاده قرار می‌گیرد تا آنجا که در عمل کردهای مغز نقش پایه‌ای دارد. سلول‌های خون برای رشد و ادامه حیات نیازمند مس هستند.
درباره تهران متال
شرکت تهران متال مارکت با وجود سال ها فعالیت در زمینه فلزات و تجارب حاصل از آن، به شکل توانمند قادر است نیاز های کلیه مشتریان داخلی و بین‌المللی را در بالا ترین استاندارد کاری برآورده نماید و به شکل حرفه ای در پروژه های بلند مدت و کوتاه مدت نیاز مشتریان خود را برطرف سازد.