چگونگی بکارگیری فلزات مختلف از زمان کشف تاکنون

چگونگی بکارگیری فلزهای مختلف زمان کشف تاکنون

به‌کارگیری و زمان کشف فلزهای مختلف در طول تاریخ با توجه به نیاز‌های بشر متفاوت بوده است. در گذشته کاربردهای فلزات سطحی بوده و تخص چندانی نداشته است. اما به‌کارگیری فلزهای مختلف در زندگی مدرن امروزی بسیار متنوع و حیاتی است.

گروه فلزات عصر باستان از این قرار هستند:
طلا
زمان کشف این فلز به ۶۰۰۰ سال پیش از میلاد باز می‌گردد. انسان عصر سنگی یاد گرفت طلا را به جواهرات تبدیل کند. طلا از محبوبترین فلزات است و این محبوبیت را به دلیل کمیابی، ارزشمندی و شیفتگی انسان نسبت به فلزات کسب کرده است. در گذشته از طلا برای ضرب سکه و تولید یک واحد پول مستقل استفاده می‌شده است. نخستین بار استفاده از طلا را می‌توان در ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد و در مصارف پزشکی چینی دید. امروزه نمک طبی طلا برای کاهش ورم درمان آسیب‌های استخوانی و تسکین درد سفتی مفاصل به کار می‌رود. طلا یکی از بهترین رسانا‌های برق است و در بسیاری از وسایل الکتریکی از جمله تلفن‌های همراه به کار گرفته می‌شود. در بسیاری از کامپیوتر‌های معمولی نیز طلا یافت می‌شود. این فلز در CPU و مادر برد به‌کار گرفته می‌شود و به این ترتیب اجازه ارتباط بین بخش‌های مختلف کامپیوتر را می‌دهد. در لباس فضانوردان نیز از طلا استفاده شده است؛ یکی از مواد تشکیل دهنده کلاه فضانوردان، طلاست تا آن‌ها از تابش‌های مضر خورشید حفظ کند.

مس
این فلز چند قرن دیرتر کشف شد. زمان کشف مس به ۴۲۰۰ سال پیش از میلاد مسیح باز می‌گردد. اما بکارگیری این فلز در ساخت ابزار‌های اولیه، آلات و سلاح‌ها موجب شده بود که کاربرد مس در عصر باستان از اهمیت بیشتری نسبت به طلا برخوردار باشد. امروزه مهمترین موارد مصرف مس در صنایع الکترونیکی و برق است. فلز مس در صنایع دارویی، کانه آرایی، رنگ سازی، و صنعت پوست و چرم نیز به‌کار گرفته می‌شود.

نقره
زمان کشف این فلز به ۴۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح باز می‌گردد. به‌‌کارگیری گسترده نقره به عنوان اساس سیستم پولی در سراسر تاریخ اتفاق افتاده است. این فلز نقشی محوری در پول‌های رایج امپراطوری‌های روم و چین داشته است. امروزه در آینه سازی به مقدار زیاد نقره مصرف می‌شود و همچنین مقدار زیادی نقره برای تهیه نقره هالیدها در عکاسی مصرف می‌شود.

سرب
زمان کشف این فلز سال ۳۵۰۰ پیش از میلاد بوده است. البته پژوهشگران معتقدند که فرآیند ذوب کردن سرب دست کم ۹۰۰۰ سال پیش آغاز شده است. باید خاطرنشان ساخت که کهن‌ترین مصنوع سربی شناخته شده یک مجسمه کوچک است که در معبدی در ازیریس (مصر قدیم) در کنار آبیدوس پیدا شده و قدمت آن به حدود ۳۸۰۰ سال پیش از میلاد باز می‌گردد. امروزه سرب کاربردهای فراوانی در بخش صنعت دارد. موارد استفاده معمولی سرب به شرح زیر است: در باتری‌های اسید سرب، در اجزای الکترونیکی، روکش کابل، مهمات، در شیشه CTR‌ها، سرامیک، شیشه‌های سربدار، لوله‌های سربی و … . برای ایجاد یک دیوار عایق صدا نیز از سرب استفاده می‌شود.

قلع
زمان کشف این فلز به ۱۷۵۰ سال پیش از میلاد مسیح باز می‌گردد. حدود ۳۵۰۰ سال پیش از مسیح، برای نخستین بار قلع را همراه با مس و به منظور تولید برونز ذوب کردند. دیرینه‌ترین محصول مصنوعی قلعی به حدود ۲۰۰۰ سال پیش از مسیح باز می‌گردد. امروزه از ورق‌های قلع به صورت گسترده در صنعت استفاده می‌شود. از قلع در تهیه برنج‌ها، مفرغ‌ها، بابیت‌ها و لحیم نرم استفاده می‌شود. همچنین به عنوان ماده آبکاری الکتریکی مورد استفاده دارد. قلع آبکاری شده دارای رنگ سفید زیبا و پوشش محافظ بادوامی است.

آهن
زمان کشف این فلز ۱۵۰۰ سال پیش از میلاد بوده است. کشف ذوب حدود ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح موجب شد تا عصر آهن و به‌کارگیری همه جانبه این فلز در ساخت ابزار‌ها و سلاح‌ها در حدود سال ۱۲۰۰ پیش از میلاد شروع شود. کاربرد آهن از تمامی فلزات بیشتر است و ۹۵ درصد فلزات تولید شده در سراسر جهان را تشکیل می‌دهد. تولید آهن زنگ نزن یکی از مهمترین کاربردهای این فلز است.

جیوه
زمان کشف این فلز به ۷۵۰ سال پیش از میلاد باز می‌گردد. البته چینی‌ها و هندی‌ها در دوران‌های بسیار کهن‌تری (بیش از ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد) با این فلز آشنا بودند. همچنین جیوه در مقبره‌های مصری، که تا ۱۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح قدمت دارند، مشاهده شده است. امروزه بیشترین کاربرد جیوه در ساخت مواد شیمیایی صنعتی و کاربردهی برقی و الکترونیکی است. کاربرد جیوه در زمینهٔ پژوهش و ساخت مواد آمالگام دندانی برای پرکردن دندان‌ها پابرجا است.